“Huwag hihiga o uupo agad matapos kumain.”
Hindi maitatanggi na palagian na natin itong naririnig lalo na sa mga matatanda na madalas din natin lamang na binabalewala subalit ayon sa mga health experts hindi ito dapat na isnabin lamang dahil ang nasabing paalala ay may batayan, upang makaiwas umano sa sakit gaya ng heartburn at ang malalang kaso ng gastroesophageal reflux disease (GERD).
Pagkatapos kumain ay talaga namang masarap mahiga at matulog ngunit hindi umano dapat abusuhin ang katawan.Ang GERD ay isang kondisyon kung saan ang laman ng ating tiyan kasama na dito ang pagkain at ang liquid ay bumabalik pabalik mula sa ating tiyan patungo sa esophagus o ang tubo na konektado mula sa ating bibig patungo sa tiyan, sa ganitong insidente ay naiirita ang esophagus na nagbibigay daan para makaranas ng heartburn at iba pang sintomas gaya ng sobrang pananakit ng tiyan.
Kapag tayo ay kumakain ay dumadaan ang pagkain sa ating lalamunan sa tulong ng esophagus patungo sa tiyan, may mga muscle naman sa paligid ng ating tiyan na siyang tumutulong para maiwasan na bumalik ang pagkain, ang tawag sa nasabing muscle ay lower esophageal sphincter (LES), kung ang LES ay hindi naisasara ng mabuti ay magbibigay daan ito para mag-leak ang pagkain pabalik sa esophagus at ito naman ay tinatawag na ‘reflux’ or gastroesophageal reflux na kung madalas ang mararanasang ‘reflux’ ay maaari itong maging sanhi para masira ang ating esophagus.
Risk factors
Maliban sa biglaang paghiga matapos na kumain ay risk factors din para magkaroon ng reflux ang alcohol, ang Hiatal hernia o isang kondisyon kung saan ang bahagi ng tiyan ay gumagalaw patungo sa diaphragm, gayundin ang sobrang katabaan, pagbubuntis, paninigarilyo at epekto ng iniinom na gamot gaya ng mga gamot para sa Anticholinergics, Beta-blockers para sa mga may mataas na blood pressure o heart disease, Bronchodilators sa mga may asthma, calcium channel blockers, sedatives na karaniwang iniinom ng mga may insomnia at depression.Ayon sa mga health experts, kung nakakaranas ng heartburn dahil sa mga iniinom na gamot ay dapat na agad ikonsulta sa doktor.
Sintomas
Ilan sa sintomas ng heartburn at GERD ay pakiramdan na may nakabarang pagkain sa dibdib na mas lalong tumintindi pa kapag natapos kumain, humihiga o nagbe-bend gayundin ay mas matindi ang pakiramdam sa gabi at nawawala lamang kapag uminom ng antacid.Nakakaramdam din ng pagsusuka at hirap sa paghinga.Hindi naman agad dapat na sumailalim sa test kung paminsan-minsan lamang nakakaranas ng sintomas dahil maaari na kusa itong mawala sa pamamagitan lamang ng pag-iingat din sa pagkain ngunit kung araw-araw ang pananakit at apektado na ang pamumuhay ay dapat na magpatingin agad sa doktor at sumailalim sa Esophagogastroduodenoscopy (EGD) at maaari rin ang stool occult blood test na kung makikitang may dugo sa dumi ay indikasyon na may pagdurugo sa esophagus, sa tiyan o sa intestines.
Treatment
Upang makaiwas sa nasabing sakit ay dapat na baguhin ang lifestyle, pangunahin na rito ang pag-iwas sa mga pagkain na bawal gaya ng masyadong matataba at maaanghang. Kung nakakaranas ng acid reflux ay nakatutulong ang mga nabibiling over-the-counter antacids na maaaring inumin pagkatapos na kumain o bago matulog.Kung mapapabayaan umano ang acid reflux ay maaari itong magbigay-daan sa mas matinding sakit o komplikasyon gaya ng asthma, Barrett’s esophagus o ang pagnipis ng lining ng esophagus na maaaring maging sanhi ng cancer, pagkakaroon ng problema sa ngipin, matinding pag-ubo at Esophageal ulcer.
Sakaling makaranas ng palagiang pagsusuka, pagdurugo, pagbaba ng timbang, kawalan ng ganang kumain, hirap sa paglunok at pakiramdam na busog na busog agad pagkakain ay dapat na kumonsulta agad sa doktor.
16 Tips vs GERD
1. Para iwas heartburn, dapat na limitahan ang pagkain ng mga acidic foods gaya ng grapefruit, orange, kamatis at suka.
2. Spicy foods.
3. Dapat ay magpalipas muna ng 2 hanggang tatlong oras bago mahiga pagkatapos na kumain.
4. Iwas sa mga fatty foods at greasy foods gaya ng French fries at mga burger.
5. Iwas din sa tsokolate, mint, citrus, paminta catsup at mustard.
6. Iwas din sa alcohol at pag-inom ng mga may caffeine at carbonated drinks.
7. Small meals lamang.
8. Iwas sa mga softdrinks.
9. Hinay-hinay lang sa pagkain, kapag mabilis umanong kumain ay mas hirap ang panunaw kaya’t mas delikado sa GERD.
10. Bawal din ang midnight snack.
11. Kung nakakaranas ng heartburn sa gabi ay maaari umano na kumain tatlo hanggang apat na oras bago matulog.
12. Iwas stress dahil ang sobrang stress ay nagdudulot para magkaroon ng stomach acid.
13. Magbawas ng timbang.
14. Makatutulong din umano ang pagnguya ng bubble gum sa gabi kung nakakaranas ng heartburn dahil nakatutulong ito para madagdagan ang laway na magnu-neutralize sa acid sa tiyan.
15. Iwas sa paninigarilyo.
16. I-elevate ang ulo at dibdib sa pamamagitan ng paggamit ng mga wedge pillow o itaas ang kama sa pamamagitan ng paglalagay ng bricks sa paanan ng kama sa may ulunan.
– OoO –